Zapalenie zatok jest bardzo nieprzyjemnym schorzeniem, dlatego często jest mylone z katarem, nawet tym bardziej uciążliwym. Ból pod oczami i w obrębie czoła, który towarzyszy zapaleniu zatok zwiększa swoją intensywność podczas pochylania. Czym jest zapalenie zatok przynosowych? W jaki sposób można mu przeciwdziałać?
Zapalenie zatok przynosowych – ogólna charakterystyka
Zatoki przynosowe to powietrzne jamy zlokalizowane wewnątrz czaszki. Takich jam człowiek posiada aż cztery pary:
- zatoki czołowe,
- zatoki szczękowe (ulokowane tuż za policzkami),
- zatoki sitowe,
- zatokę klinową (dwie ostatnie mające miejsce za jamą nosową, wewnątrz czaszki).
Każda zatoka posiada połączenie z jamą nosową, przez które produkowana przez nie wydzielina może się ewakuować, a powietrze z zewnątrz dociera do środka i wentyluje wnętrze zatok. Taka zależność zapewnia brak bakterii w zatokach w stanie fizjologicznym.
W przypadku infekcji zatok stan zapalny oraz obrzęk obejmuje błonę śluzową, która je wyściela. Przyczynia się to do zablokowania kompleksu ujściowo-przewodowego (a dokładniej ujścia zatok do jamy nosowej) oraz braku możliwości wydostania się wydzieliny z zatok, co sprzyja jej kumulowaniu się. W ostatnim czasie coraz częściej określa się to mianem zapalenia błony śluzowej zatok i nosa, ponieważ infekcja błony śluzowej gwałtownie się rozprzestrzenia, doprowadzając do objęcia całej jamy nosowej.
Biorąc pod uwagę okres trwania, można wyszczególnić zapalenie zatok przynosowych przewlekłe, podostre oraz ostre. To ostatnie cechuje się gwałtownym początkiem i trwa mniej niż 4 tygodnie. W przypadku stanu podostrego okres chorobowy oscyluje w czasie od 4 do 8 tygodni, natomiast gdy przekracza on ten okres bądź często nawraca – określa się go mianem przewlekłego zapalenia zatok przynosowych.
Za przyczynę każdego z powyższych typów zapalenia zatok, podobnie jak to bywa w większości infekcji dróg oddechowych, uważa się infekcję bakteryjną, wirusową, grzybiczą bądź reakcję alergiczną. Mimo wszystko najczęstszą przyczyną zapalenia zatok są właśnie wirusy, np. koronawirusy, rynowirusy, adenowirusy czy wirus grypy. Kolonizacja bakterii spowodowana jest przeważnie na skutek nadkażenia podczas infekcji wirusowej bądź reakcji alergicznej. Grzybicze zapalenie zatok może pojawić się u osób cechujących się upośledzoną odpornością (AIDS, z chorobami szpiku kostnego, po przeszczepach) bądź z cukrzycą.
Za główne objawy zapalenia zatok przynosowych uważa się:
- utrudnione oddychanie przez nos,
- bóle głowy, twarzy u nasady nosa oraz po jego obu stronach (nasilające się podczas schylania głowy),
- wydzielina z nosa, która może spływać po tylnej ścianie gardła,
- kaszel,
- obrzęk tkanek miękkich w obrębie oczu,
- pogorszenie węchu,
- nieświeży zapach z ust,
- ból zębów,
- gorączka.
Jak leczyć zapalenie zatok przynosowych?
Ostre zapalenie zatok przynosowych z początku może być leczone domowymi sposobami, ponieważ w przypadku choroby wirusowej leczenie ma charakter objawowy. Rekomendowane są codzienne kilkukrotne inhalacje, picie dużej ilości płynów, nawilżanie błony śluzowej nosa (np. za pomocą roztworu soli fizjologicznej) czy też okłady z gorącego ręcznika. Ponadto w aptece można dokonać zakupu zestawu do samodzielnego płukania zatok lub innych środków farmakologicznych jak np. Bromelan. Oprócz powyższych zaleca się konsultację z lekarzem, który zaleci odpowiednie leczenie.
